V TRANZITU IN TRANSIT

I BURNT LEGS
Srdjan Vuletic / Bos-Herz / 1993 / Beta / 10’
Sarajevo tijdens de oorlog. Een student filmregie werkt als verpleger. Eén van zijn taken bestaat uit het wegdragen van geamputeerde ledematen naar het crematorium. "I burnt Legs" is een sterke film over de collectieve waanzin, die zich meester heeft gemaakt over Sarajevo.
http://www.sagafilm.com/legs.html

MGM SARAJEVO
(Man - God - the Monster)
Pjer zalica, Mirza Idrizovic, Ismet Nuno Arnautalic, Ademir Kenovic / Bos / 1994 /ov eng-ond / 93’
Naar vorm en inhoud vertegenwoordigt MGM Sarajevo een soort filmesthetiek die je "Sarajevo super-realisme" zou kunnen noemen. Een esthetiek die de filmmakers in het belegerde Sarajevo ontwikkeld hebben en die bepaald is door de oorlogsomstandigheden. Doorheen verloren hoop, verloren levens en verloren ledematen wordt Sarajevo een waarschuwing voor de rest van de wereld.

SERBIAN EPICS
Paul Pawlikowsky/UK/1992/Beta/ov eng-ond/46’
Een indringend portret van Radovan Karadzic, de psychiater en dichter. Vanop de heuvels overziet de poëet zijn stad; vertelt hoe hij jaren geleden visioenen had van een brandende stad. De bloedstollende oorlogsmisdadiger die zichzelf als artiest ziet en op de brandende stad neerkijkt. Nero revisited.Niet te missen!

HOP, SKIP & JUMP
Srdjan Vuletic / Bos-Slo / 2000 / Beta / 16’
En, hoe gaat het dezer dagen in Sarajevo? Met "Hop, Skip & Jump" geeft Vuletic ons een duidelijk antwoord. Hij vertelt het kat-en-muis spel tussen een sluipschutter en zijn slachtoffer.

Of het persoonlijk leven van Josip Broz Tito, de man die gedurende 40 jaar Joegoslavië bijeen hield in zijn persoon en door zijn ijzeren wilskracht. Partizaan, gevangene, maarschalk, dictator, celebrity. Zijn verhaal wordt verteld door de mensen die hem het best gekend hebben. Collega’s, vrienden en bedienden spreken over de man die Joegoslavië van de Duitse bezetting vrijvocht en een dun politiek touw bewandelde gedurende de daaropvolgende 40 jaar. Aldus willens nillens respect afdwingend van zowel Westerse mogendheden als van de Sovjet-supermacht.

INTERVISTA, quelques mots pour le dire
Anri Sala /Fr/1998 / Beta / fr ov eng-ond /26’
Op een 16mm film zien we een applaudiserende Hoxha voor een dito massa. Een glimlachende vrouw staat aan zijn zijde. Bij het verhuizen vindt de 25-jarige Albanese cineast Anri Sala deze filmspoel in een kartonnen doos bij hem thuis. De vrouw op de prent uit de jaren zeventig is zijn moeder. Aangezien zijn moeder beweert dat ze niet meer weet wat ze gezegd heeft, gaat de zoon op zoek naar de verloren woorden. 

Deze prent van Marcel Ophuls heeft het over de hedendaagse verhalenvertellers met sleutelpositie: de oorlogscorrespondenten. Hij geeft ons onverbloemd zijn visie op diegenen die de infotainment-industrie dienen. Eenmaal ingecheckt in het Holiday Inn hotel in Sarajevo, toont onze reisgids aan dat we een onderscheid moeten maken tussen het verhaal en het eigenlijke gebeuren. Met het grootste gemak schakelt hij over naar een sequens uit de Hollywood musical "Holiday Inn" (Mark Sandrich) om daarna terug te keren naar de reporters en hun problemen met uitbetalingen, kostennota’s, hoofdredacteur en ankerfiguren van hun net. Dit alles om aan te tonen dat "the troubles" niet altijd gelijk zijn met "the troubles we have seen".

Na de tweede wereldoorlog bouwde de natie - out of an existential and ideological hunger ­ een weg die alle Joegoslavische deelstaten met elkaar verbond: de ’Road of Fraternity and Unity’. Minder dan een halve eeuw later wordt de B51 de apocalyptische weg van oorlog en hel. Samen met haar zuster Ida reist regisseur Maja Weiss langsheen deze B51 met een DV-camera in de hand. Haar home-road-movie is zeker geen zoektocht naar het uiteenvallen van Joegoslavië en het ontstaan van nieuwe grenzen maar eerder een zeer persoonlijk relaas van de pijn die door dat uiteenvallen ontstaan is.

Inwoners van verschillende Centraal-Europese landen proberen het Westen te bereiken door grenscontroles en Europese wetgevingen te omzeilen. Vertrekkend vanuit deze realiteit reconstrueerde de regisseur deze verhalen. Hij recruteerde zijn protagonisten zowel bij mensen die de verhalen beleefden als bij acteurs. Samen reconstrueren ze de verhalen, acteren ze misschien, doorheen de antwoorden die ze zowel aan de (Hongaarse, Sloveense, Italiaanse of Kroatische) douanebeambte geven als op de vragen van de regisseur.