Argos/NationsŠ

Deze werken getuigen van de toe-eigening van technologieën die oorspronkelijk bedoeld waren voor andere doeleinden dan het registreren van de radicale veranderingen die zich gedurende de laatste vijftig jaar in de Amerika"s hebben voorgedaan. Er worden filmstrips getoond uit de jaren 1950, toen de grafische kunsten in het postrevolutionaire Mexico niet alleen als kunstvorm maar ook als politiek instrument werd ingezet. In twee performance-registraties van Lotty Rosenfeld wordt gewezen op het poreuze en dreigende karakter van grenzen, met symbolische referenties naar de Œsmerige oorlog" die in de jaren 1970-Œ80 woedde in Latijns-Amerika. De Braziliaanse Silvana Afram verwerkt het wegkwijnen van het verband tussen culturele identiteit en taal; tenslotte wordt werk vertoond van twee Mexicaanse videokunstenaars, Ximena Cuevas en Rubén Ortiz-Torres, die elk in hun eigen idioom omgaan met de Amerikaans-Mexicaanse verhoudingen en de introductie van media en technologie.

Graphic Arts Workshop of Los Angeles
Workshop of People"s Graphic Art / Taller de Gráfica Popular (35mm filmstrip, n/b, V.O. anglais, 25", E.U. / Mexique, 1947)
Who Wants War, Who Wants Peace? / Quiénes quieren la guerra, quiénes quieren la paz? (35mm filmstrip, n/b, V.O. anglais, 25", E.U. / Mexique, 1947)
Lotty Rosenfeld
Una herida Americana (An American Wound) (Vidéo, couleur, V.O. espagnol, sst. anglais, 4", Chili/E.U.., 1982)
Proposición para (entre)cruzar espacios límites (Proposal to (Inter)Cross Limit Spaces) (Vidéo, n/b, V.O. espagnol, sst. anglais, 4", Chili/Argentine 1979-1984)
Silvana Afram
L"obscurité de mon langage II (The Darkness of My Language II ) (Vidéo, couleur, V.O. français, 5", Brésil/Canada, 1988)
Ximena Cuevas
Antes de la televisión (Before Television) (Vidéo, n/b, V.O. espagnol, sst. anglais, 2", Mexique 1983 et 1993)
Encuentro con la television (Encountering TV ) (Vidéo, n/b, V.O. espagnol, sst. anglais, 2", Mexique 1983 et 1993)
Víctimas del pecado neoliberal (Victims of Neoliberal Sins) (Vidéo, n/b, V.O. anglais et espagnol, 15", Mexique, 1995)
Rubén Ortiz-Torres
How to Read Macho Mouse (Vidéo, couleur, V.O. anglais et espagnol, 8", E.U../Mexique, 1991)
Alien Toy (Vidéo, couleur, V.O. anglais et espagnol, 8", E.U., 1997)
The Garden of Earthly Delights/ El jardín de las delicias (Vidéo, couleur, V.O. anglais et espagnol, 3"30"", E.U., 2001)

Dit programma richt zich op de notie van de grens zelf, op de effecten die van verschillende maatschappelijke en generationele contexten kunnen uitgaan op een identiteit in diaspora. Zowel Jorge Lozano en Pablo Durán, respectievelijk van Colombiaanse en Chileense afkomst maar allebei verblijvend in Canada, verwerken hun ervaringen in autobiografische meditaties over de overeenkomsten en tegenstellingen die Œthuis" verbinden met Œelders", welvaart met armoede, vervreemding met geborgenheid. Ana Rosa Machado verbeeldt in Coca Cola en las venas de paradoxen van een leven tussen Tijuana en San Francisco, vanuit het perspectief van een Mexicaanse die in de Verenigde Staten is opgeleid en woont. Hetzelfde geldt voor zowel Jim Mendiola als Rubén Ortiz-Torres, die in Pretty Vacant en Frontierland de betekenis van de grens verbreden tot buiten zijn geopolitieke bestaan en op een snedige Œrock Œn" roll" wijze het achterland exploreren van transnationale fantasieën en culturele hybridisatie.

Jorge Lozano
The End of Thought/ Final del pensamiento (Vidéo, couleur, V.O. anglais et espagnol, 8", Canada/Colombie, 2002)
Pablo Durán
The Garden of the Forking Paths (Vidéo, couleur, V.O. anglais 3"09"", Canada, 2001)
Ana Rosa Machado
Coca Cola in the Veins / Coca Cola en las venas (Vidéo, couleur, V.O. anglais et espagnol, 7", Mexique/E.U., 2000)
Jim Mendiola
Pretty Vacant (Vidéo, n/b, V.O. anglais, 33" 03"", E.U., 1996)
Rubén Ortiz-Torres & Jesse Lerner
Fronterilandia / Frontierland (16mm, couleur, V.O. anglais et espagnol, sst. Espagnol et anglais, 56", U.S./Mexico 1995

De makers in deze selectie maken deel uit van een generatie die opgroeide na jaren van terreur die hen inspireren tot een artistieke zoektocht, met zowel conventionele als experimentele middelen. Jimena Ortuzar rekent af met de geschiedenis die volgde op de repatriëring van de Chileense dictator na zijn gerechtelijke vervolging in Groot-Brittannië in 2000. Patricia Moran verzamelde getuigenissen en overdenkingen van mensen die sinds de jaren zestig in Brazilië de clandestiniteit hebben geleefd of dat nog steeds doen. In de documentaire O Ciclone Lento e Sutil onderzochten enkele studenten de omstandigheden die hebben geleid tot de verdwijning van duizenden mensen tijdens de Latijns-Amerikaanse Œsmerige oorlog". Lourdes Portillo"s Señorita Extraviada is gebaseerd op een onderzoek naar de verkrachting van en moord op bijna 350 jonge arbeiders aan de Amerikaans-Mexicaanse grens.

Jimena Ortuzar
Pinochet"s Trial (Vidéo, couleur, V.O. anglais, 7", Chili/Canada, 2001)
Patricia Moran
Clandestinos (ClandestinePeople) (35mm, couleur, V.O. portuguais, sst. anglais, 11",Brésil, 2001)
Stephen Marshall
O Ciclone Lento e Sutil (The Quiet and Subtle Cyclone) (Vidéo, couleur, V.O. portuguais, sst. anglais, 10", Brésil/E.U. 2002)
Lourdes Portillo
Señorita Extraviada / Missing Young Woman (Vidéo, couleur, V.O. anglais et espagnol, 76", E.U. /Mexique, 2003)

Uitgaande van fundamentele verschillen in de representatie van de hedendaagse indiaanse ervaring in beide Amerika"s behandelen deze werken niet alleen belangrijke vraagstukken als assimilatie maar ook de invloed van de technologie en macht. Zoals The Spirit of TV, dat de impact onderzoekt van het medium televisie op de stammen in het Amazonegebied. Take a Picture With a Real Indian is gebaseerd op een Œinterventieperformance" van de uit een reservaat afkomstige James A. Luna, die daarmee reageert op de commercialisering van de Indiaanse culturen. De Peruaans-Canadese filmmaker Marcos Arriga doet verslag van de geschiedenis van zijn familie die verweven raakt met lokale en internationale politieke gebeurtenissen; Carlos Martínez Suárez documenteert de kwellingen van de inheemse Mexicaanse gemeenschappen die sympathiseren met de opstandige Zapatisten.

Vicente Carelli & Video nas aldeas
The Spirit of TV (Vidéo, couleur, V.O. waiãpi, sst. anglais, 18", Brésil, 1990)
James A. Luna (w. David J. Merritt)
Take a Picture With a Real Indian (Vidéo, couleur, V.O. anglais, 12"10"", E.U., 2001)
Marcos Arriaga
Promised Land/ Tierra Prometida (16mm, couleur, V.O. espagnol et anglais, sst anglais, 21", Pérou/Canada, 2002)
Carlos Martínez Suárez
Cases of Violence Against Indigenous Communities in Chiapas /Casos de violencia contracomunidades indígenas en Chiapas (Vidéo, couleur, V.O. anglais et quiche, sst anglais, 53", Mexique, 1998)

Dit programmaonderdeel richt zich op de drie ondertekenaars van het NAFTA-verdrag, Canada, de V.S. en Mexico, en zoekt de overeenkomsten en tegenstellingen in de manier waarop deze landen hun belofte van Œvrijhandel" en Œopen grenzen" invullen. Rinoplastia volgt een dag uit het leven van twee jonge telgen van de beruchte Œnouveau riche" die in Mexico aan de macht is, voor het merendeel gespeeld door jongeren die ook in werkelijkheid terecht zijn gekomen in deze mensonterende situaties. In Objects Are Larger Than They Appear wordt een autoreis naar Mexico een meditatie op de ervaring van het reizen zelf, die de vraag oproept of Œthuis" wel een plek is die men achter zich kan laten. Conditional Love tenslotte, ontleedt op een op een droogkomische en ontwapenende manier de Canadese nationale identiteit met een ruime verzameling aan archiefmateriaal.

Yoshua Okón
Rinoplastia (Vidéo, couleur, V.O. espagnol, sst. anglais, , Spanish spoken, English subtitled, 30", Mexico, 2001)
Shawn Chappelle and Heather Frise
Objects Are Larger Than They Appear (Vidéo, couleur, V.O. anglais, 7", Canada, 2000)
Ardele Lister
Conditional Love (Vidéo, couleur, V.O. anglais et français, 60", Canada/E.U., 1997)

In de diaspora verdwijnen vertrouwde identiteitsmarkeringen en moet het individu op eigen kracht een positie zien te verwerven in nieuwe vormen van sociale uitwisseling. Deze werken belichten verschillende manieren waarop de blik aarzelt tussen voyeurisme en scopofilie (de lust van het bekeken worden), beheersing en overgave. Regisseurs als Claudia Morgado Escanilla, Paula Levine en Ricardo Nicolayevski onthullen een wisselvallige dynamiek van fetisjisme, macho- en masochisme die verweven lijkt te zijn met de Zuid-Amerikaanse cultuur en identiteit. Het bevragen van de macht van de camerablik is ook een vast thema in dit programma, zoals blijkt uit Eduardo Vaisman" Dadá. Anderen, zoals Marilu Mallet, Edin Vélez, Jorge Lozano en Juana Awad exploreren de diasporische identiteit, met een sterke autobiografische inslag.

Paula Levine
Mirror Mirror (Vidéo, n/b, V.O. anglais, 2"30"", E.U., 1987)
Ricardo Nicolayevski
Mexican Cinema for Dummies (Vidéo, couleur, V.O. espagnol et anglais, 15", Mexique, 2001-2002)
Claudia Morgado Escanilla
Bitten (35mm, couleur; V.O. anglais, 15", Canada, 2002)
Marilu Mallet
Double Portrait (16mm, couleur, V.O. français et espagnol, 37", Canada/Chili, 2000)
Eduardo Vaisman
Dadá (35mm, couleur, V.O. portugais, sst. anglais,20", Brésil, 2001
Jorge Lozano and Juana Awad (in the presence of Juana Awad)
Juana"s Grammar (Vidéo, couleur, V.O. espagnol et anglais, 8"30"", Canada, 2003)
Edin Vélez
This and That, and other minor misunderstandings (Vidéo, couleur, V.O. anglais, espagnol et français, 12"30"", France/Espagne/Mexique/Cuba/Argentine/Puerto Rico, 2002)

Elke van deze drie experimentele video"s van Ortiz-Torres zoekt met karakteristieke humor en formele overdaad zijn weg langs de grenzen tussen de Anglo- en Latinoculturen. In La Zamba del Chevy laat de kunstenaar een replica van de Chevrolet van Che Guevara een Œlow riderdans" doen in het gezelschap van andere verbouwde Amerikaanse wagens. De auto wordt een paradoxaal icoon van vrijheid voor beide uiteinden van het politieke spectrum: het Cubaanse socialisme en het Amerikaanse kapitalisme. Spastec Aztec Visits the Alamo, gemaakt in samenwerking met Jimmy Mendiola, speelt zich af tegen de achtergrond van de façades van de Alamo, de missiepost waar zich de grensoorlog van 1835-1836 afspeelde die door de Mexicaanse troepen werd verloren en die leidde tot de stichting van de Republiek Texas. Het hilarische P2 in 3D is een scatologische parodie op de mondiale autocultuur, met in de hoofdrollen ŒEl Pedorrero" (De schetenlater) en zijn schepper Bill Al Capone Knalpot.

La Zamba del Chevy (Vidéo 3D, couleur, V.O. espagnol, sst. anglais, 5" 56"", E.U., 2000)
Spastec Aztec Visits the Alamo (Vidéo 3D, couleur, V.O. espanglais, 5" 05"", E.U./Mexique, 2001)
P2 in 3D (Vidéo 3D, couleur, V.O. espanglais, 14", U.S., 2003

Dit programmaonderdeel legt de spanningen bloot tussen persoonlijke herinnering, sociaal geheugenverlies en het verlangen naar verandering en transformatie en onderstreept daarbij de rol van de technologie. Nathan Gibbs reconstrueert in Ov3r104d hoe het cultuur- en medialandschap in de Verenigde Staten na 11 september doortrokken raakte van de kleuren rood, wit en blauw. Leandro Katz, geboren in Argentinië en woonachtig in New York, contrasteert de hallucinaire bandproductie van bananen in het hedendaagse Guatemala met de stille monumentaliteit van de oude Mayaruïnes. Jesse Lerner in The American Egypt haalt een lang vergeten hoofdstuk uit de Mexicaanse geschiedenis onder het stof vandaan: de instelling van de eerste socialistische regering op het continent, in Yucatán in 1915. Lerner weeft een grote verscheidenheid aan fragmenten samen tot een scherpe analyse van dit anachronistisch / utopische moment in de Amerikaanse geschiedenis.

Nathan Gibbs
Ov3r104d (Vidéo, couleur, V.O. anglais, 2"30"", E.U., 2002)
Leandro Katz
Paradox (Vidéo, couleur, V.O. anglais, 30", E.U./Guatemala, 2001)
Jesse Lerner (In the presence of the artist)
The American Egypt/El Egypto americano (16mm, n/b, V.O. anglais et espagnol, sst. espagnol et anglais, 57", E.U./Mexique, 2001