Pre-Code Hollywood

Het filmkoppel Johnny Weissmuller en Maureen O’Sullivan was de sleutel tot het succes van "Tarzan, the Ape Man". Er werd dan ook besloten om het exotisch-erotische potentieel van deze relatie optimaal te benutten. De geliefden zijn schaars gekleed, leven van de liefde en zijn niet van plan zich te laten doen door de slechteriken van Babel. Vervolgens ontrolt er zich voor onze ogen een reeks sensuele spelletjes (waaraan zelfs Cheetah deelneemt...), afgewisseld door aanvallen van gevaarlijke wilde dieren. Gelukkig is er de viriele Tarzan om Jane te redden! De meest gewaagde scène van de film is een naakt waterballet. Hoewel die werd vervangen door een meer bedekte versie, afhankelijk van de staat waarin de vertoning plaatsvond (als anticipatie op de censuur werden er maar liefst drie versies gedraaid!), veroorzaakte dit een ware tornado en versnelde het de implementatie van de Code. Alleen het naakt werd gecensureerd - de behandeling van de zwarten was geen enkel probleem. De film is een echt pareltje zoals alleen het Hollywood van toen ze wist te verzinnen, met bovendien een zeer inventieve geluidsband (bijna zonder muziek). Na deze libertijnse periode, kreeg de censuur de bovenhand en werd Jane huisvrouw... in het hart van de jungle.

De klassieke gangsterfilm "The Public Enemy" illustreert perfect het personage dat "op het slechte pad belandt". Niet omdat hij slecht is, maar omdat hij geen andere keuze heeft. Het is James Cagney die deze gangsterheld personifieert. Plantrekker Tom Powers kent succes, geld en vrouwen (Jean Harlow en Joan Blondell!). Ook al is de film erg duister, toch worden de moeilijkheden die Powers-Cagney tegenkomt niet als voldoende beschouwd om de moraal te herstellen (normaal gezien moet het personage tot inkeer komen, in verval geraken, gedood worden of zelfmoord plegen). Naar aanleiding van de protesten en uit angst dat de film tot een golf van criminaliteit zou leiden, zal Wellman later aan het begin en einde van de film een aankondiging toevoegen waarin hij verklaart dat hij niet de bedoeling had om criminaliteit te verheerlijken. De film heeft bij zijn release in verschillende staten ook te lijden gehad onder de vele cuts volgens de plaatselijke wetgeving. Deze praktijken waren gebruikelijk en bemoeilijkten het werk van de distributeurs enorm, om nog maar te zwijgen over de kosten van de beschadigde kopieën. Deze economische en logistieke problemen droegen bij aan de motivatie van de filmindustrie om de censuur te centraliseren.

In de pre-Code periode is er plaats voor geëmancipeerde vrouwen. Sommige vrouwelijke personages hebben geen schrik om taboes uit te dagen en de mannen op hun plaats te zetten, zelfs om hen te gebruiken, net zoals mannen dat met vrouwen doen. Door het spel van de mannen te spelen, bevestigen ze hun superioriteit over mannen, van hun stuk gebracht door sterke vrouwen die hun ambities waarmaakten, hun seksualiteit beleven en dies meer. Net zoals gangsters voor mannen, bevragen ze de maatschappij en schoppen ze tegen wetten en autoriteiten om er een plaatsje in te bemachtigen. In plaats van brute kracht, zetten ze hun charmes in. Deze personages kunnen subtiel en dubbelzinnig zijn, hebben hun beweegredenen en worden niet per se in een slecht daglicht voorgesteld... maar dat kan natuurlijk niet door de beugel!
In deze film vertolkt Barbara Stanwyck het personage Lily Powers (!) die haar naargeestige bestaan opgeeft om naar New York te trekken. Daar klimt ze op tot de hoogste echelons van een bedrijf naargelang de trappen die ze er bestijgt, door mannen te verleiden die ze vervolgens dumpt voor hun chefs. De dubieuze moraal van het verhaal maakt dat sommige staten de film weigeren. Ook vóór 1934 was de commerciële druk al voelbaar. Warner monteert de film opnieuw : vier minuten worden verwijderd en het ruimdenkende discours wordt afgezwakt. Pas in 2005 wordt een kopij met de originele montage teruggevonden. En het is natuurlijk deze versie die wij vertonen, gevolgd door een mini-analyse van wat de vergelijking tussen beide versies oplevert.

Het verhaal van een jonge aspirant-zangeres leidt ons naar de wereld van Florenz Ziegfeld, de sleutelfiguur van de Broadway-musicals met zijn Ziegfeld Follies. Gloria verlaat haar grote liefde omwille van haar carrière en begint vervolgens een romance met een manipulator die haar tussen de lakens wil krijgen. Naast het verhaal ontdekken we tal van muzieknummers, maar ook en vooral de Ziegfeld-show waaraan de film zijn naam ontleende en die we in het laatste deel te zien krijgen. De sterren van het moment vertolken er zowel komische als muzikale scènes, er is naaktheid die alle suggestie overschrijdt (met inbegrip van Johnny Weissmuller die nog minder gekleed gaat dan in Tarzan) en zelfs godslastering, want dit is de eerste film waarin je het woord "damn" te horen krijgt (wat zelfs tien jaar later in "Gone with the Wind" nog zal choqueren). Hoewel de film onschuldiger is dan andere in dit programma, krijgen we er toch al het vrouwelijke personage te zien dat haar droom achterna gaat en weigert als huisvrouw door het leven te gaan. Bovendien raden we je aan om de film in zijn zeldzame volledige versie te ontdekken, omdat enkele scènes in kleur (in een primitief Technicolor) werden geknipt en niet te zien waren, tot de kopij gerestaureerd werd.

James Cagney vertolkt een musicalschrijver die zichzelf moet heruitvinden met de komst van de geluidsfilm waarvan hij hoopt dat het maar een voorbijgaande hype is... Hij krijgt het idee van prologen op te zetten, die muzikale shows die de filmvoorstellingen openen, geënt op het model van de grote winkelketens om de kosten de drukken en ze in zoveel mogelijk zalen te vertonen. Zijn zaakje loopt als een trein, maar hij moet rivaliseren met een andere studio, en maakt de ene show na de andere. De verhaallijn is een uitstekend voorwendsel om een muzikale comedy te maken over de film- en pretindustrie. Zeker als je weet dat het de grootse Busby Berkeley is die het ontwerp en de enscenering van de muzieknummers op zich neemt, met zoals steeds verbluffende resultaten. Hij maakt uiterst suggestieve beelden en filmt vanuit zowat alle hoeken de lijven van zijn danseressen. De kostuums zijn minimalistisch, de decors grandioos. Maar het zijn ook de uitstekende acteurs en de spannende intrige die de film zo sterk maken. Daarbovenop is er humor, spot hij terloops met de censuur en permitteert hij zich gewaagde allusies op overspel, prostitutie, drugs en enkele onbeschoftheden, nietwaar Miss B... Rich ?