Édouard Luntz – varia

Een efemere, vluchtige kunst, cinema? Is de essentie niet de conservatie van momenten, de onvervreemdbare registratie van tijd? Uitgaande van de onzichtbaarheid van de films van Edouard Luntz, verbreedt Laurent Husson de analyse van films in de kantlijn en behandelt hij enkele andere concrete cases. Onze gast is specialist in films in de Franse taal aan de universiteit Paris 3. Hij nam actief deel aan het onderzoek van Julien Frey en organiseert een colloquium genaamd “de dood van de film” in samenwerking met de verenging Kinétraces, een internationale en interdisciplinaire vereniging voor de studie van het filmpatrimonium. Verouderde technologieën, een labyrint van rechten en andere problematieken rond conservatie verklaren de blinde vlekken van een kunst die vluchtiger is dan het lijkt.

We schrijven 1967. Carryl F. Zanuck, de laatste mogol in Hollywood, is dringend op zoek naar een rol voor de jonge Patricia Gozzi, die einde contract is. Hij neemt Édouard Luntz onder de arm en vraagt hem om een script. Dat wordt “Le Grabuge”, een passioneel relaas tussen een wispelturig meisje uit een rijke familie en een bendeleider...
Michel Ferry doet het relaas van een geplaagde filmset waarover zijn vader, Christian Ferry, een naaste medewerker van Zanuck en van 20th Century Fox, hem vaak verteld heeft. Van begin af aan heeft Ferry senior zijn twijfels bij het script en Luntz’ bekwaamheid om het project te leiden. Gennevilliers, de buitenwijk uit ’Les Coeurs Verts’ is immers omgeruild voor Brazilië. De zoektocht naar locaties loopt uit: Luntz leeft in het moment en laat zich meeslepen door het carnaval, de muziek en de stijl van de Cinema Novo. Het draaien is nog maar goed en wel begonnen, of mei ’68 breekt uit in Frankrijk en de dictatuur verstevigt zijn ijzeren greep op Brazilië. Onvoorspelbaarheden waar Luntz mee moet werken en die voor Fox een tien keer hoger budget betekenen. Aan de hand van aanzienlijk archiefmateriaal, waaronder Super8-beelden van Gérard Zimmermann, werpen getuigenissen van de filmploeg licht op de tegenstelling tussen twee verschillende visies op cinema. Het zou uitdraaien op een proces dat Luntz won, waarbij het morele recht van de auteur het haalde op de eindmontage die de studio voorstelde, al heeft hij toch niet kunnen vermijden dat zijn film ernstig verminkt werd en later zelfs verdween…. Deze documentaire van Michel Ferry is een nogal verward en bij momenten dubieus verslag, maar blijft het ontdekken waard. De pakkende generiek van ’Le Grabuge’ op muziek van bossa novacomponist Baden Powell, etaleert wat uiteindelijk een grote film had kunnen worden, mocht die niet onterecht afgeblazen geweest zijn.

Het is niet voor het eerst dat Bruno Cœurvert draait in Nova. De gelegenheid was te mooi voor het Novateam, waarvan hij sinds lang deel uitmaakt, om hem opnieuw uit te nodigen om ten dans te draaien na de film die hem zo gemarkeerd heeft dat hij er zijn artiestennaam aan ontleende. Het lijdt geen twijfel dat DJ Cœurvert, met zijn passie voor electro uit alle hoeken van de wereld, ook hommage brengt aan typische sixties bals, die je terugvindt in minstens drie films van Edouard Luntz…